Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors

Çölyak hastalığında doğru tanı nasıl konulur?

Çocuklarda büyüme geriliği, yetişkinlerde ise kronik yorgunlukla kendini gösterebilen çölyak hastalığı, gluten içeren besinlerle tetikleniyor. Prof. Dr. Benan Kasapoğlu, hastalığın tanı ve tedavi süreci hakkında önemli bilgiler verdi.Çölyak hastalığında doğru tanı nasıl konulur

ÇÖLYAK HASTALIĞI NEDİR?

Çölyak hastalığı, vücudun buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten proteinine karşı verdiği bağışıklık tepkisiyle ince bağırsakta hasara yol açan otoimmün bir rahatsızlıktır. Gastroenteroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Benan Kasapoğlu, dünyada her 100 kişiden birinde çölyak görüldüğünü belirtiyor.

Gluten; bazı ilaçlarda, vitaminlerde ve bitki çaylarında da koruyucu madde olarak bulunabiliyor. Bu nedenle sadece ekmek veya makarna gibi bilinen gıdalar değil, birçok farklı ürün çölyak hastalarını tehdit edebiliyor.

ÇOCUKLARDA BÜYÜME GERİLİĞİ, YETİŞKİNLERDE KRONİK ŞİKAYETLER

İnce bağırsaktaki hasarlanma nedeniyle, çölyak hastalarında sıklıkla ishal, kilo kaybı, gaz, halsizlik ve kansızlık gibi belirtiler ortaya çıkıyor. Çocukluk çağında bu tablo daha belirgin şekilde malabsorbsiyon (vitamin-mineral emilim bozukluğu) şeklinde görülüyor.

Çölyak hastalığında doğru tanı nasıl konulur

ÇOCUKLARDA EN SIK RASTLANAN BELİRTİLER:

  • Büyüme ve gelişme geriliği
  • İştahsızlık
  • İshal ve kusma
  • Kilo kaybı

YETİŞKİNLERDE CİDDİYE ALINMASI GEREKEN 6 BELİRTİ:

  1. Kronik ishal
  2. Kilo kaybı
  3. Mide bulantısı ve kusma
  4. Karın ağrısı
  5. Gaz ve karında şişkinlik
  6. Yorgunluk ve halsizlik

NADİREN GÖRÜLEN SEMPTOMLAR:

  • Demir eksikliği anemisi
  • Osteoporoz
  • Ağız içi yaralar
  • Cilt döküntüleri
  • Karaciğer enzimlerinde yükselme
  • Baş dönmesi ve baş ağrısı

TANI KOYMAK İÇİN GLUTEN TÜKETİMİ ŞART

Prof. Dr. Kasapoğlu, “Çölyak testleri yapılmadan önce mutlaka glutenli besinler tüketilmeye devam edilmelidir” uyarısında bulunuyor. Gluten diyeti uygulanırken yapılan testlerde, bağışıklık sistemi tepki vermeyeceği için tanı konulması zorlaşabiliyor.

Çölyak hastalığında doğru tanı nasıl konulur

TANI SÜRECİNDE UYGULANAN BAŞLICA YÖNTEMLER ŞUNLARDIR:

  • Kan testleri (antikor ölçümleri)
  • Genetik testler
  • Endoskopi ile ince bağırsaktan biyopsi

GLUTENSİZ DİYETLE SAĞLIKLI YAŞAM MÜMKÜN

Çölyak hastalığının tedavisinde en etkili ve temel yöntem glutensiz diyettir. Diyete dikkat edilmediğinde; ince bağırsakta ciddi hasar oluşabilir, lenfoma gibi kanser riskleri artabilir.

GLUTENSİZ DİYETTE ÖNERİLEN BESİNLER:

  • Katkısız yulaf
  • Mısır
  • Pirinç
  • Nohut
  • Patates
  • Soya fasulyesi
  • Kara buğday
  • Fındık ve fasulye unu

DİĞER HASTALIKLARLA BİRLİKTE GÖRÜLEBİLİR

Çölyak, bir otoimmün hastalık olduğundan dolayı tiroid hastalıkları, tip 1 diyabet ve bazı cilt hastalıklarıyla birlikte görülebilir. Genetik yatkınlığı olan bireylerin düzenli kontrol yaptırmaları ve şüpheli belirtiler gösterdiklerinde mutlaka gastroenteroloji uzmanına başvurmaları öneriliyor.