Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği, ölüm ve kalıcı sakatlık nedenleri arasında ilk sıralarda yer alan inme konusunda toplumsal farkındalığı artırmak amacıyla önemli bir kampanyaya imza atıyor. “İnmede Çare Erken Müdahale” adıyla hayata geçirilen kampanya, 10 Mayıs İnme Farkındalık Günü kapsamında başlatıldı ve toplumun her kesimini inme belirtileri ve erken müdahalenin yaşamsal önemi konusunda bilinçlendirmeyi amaçlıyor. Kampanya, Boehringer Ingelheim Türkiye’nin koşulsuz desteğiyle yürütülüyor.
İnme, halk arasında beyin felci olarak bilinir ve her yıl milyonlarca insanın hayatını kaybetmesine ya da ciddi şekilde engelli hale gelmesine neden olur. Uzmanlara göre, her dakikada yaklaşık 1,9 milyon nöron kaybedilen inme vakalarında hızlı teşhis ve müdahale hayati önem taşıyor. Bu nedenle kampanyanın temel mesajı, inmenin belirtilerini tanımak ve en kısa sürede sağlık ekiplerine ulaşmak üzerine kurulu.
Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Ethem Murat Arsava, “Yüzde ani asimetri, kolda veya bacakta güçsüzlük, konuşmada bozulma, anlama veya tepki vermede güçlük, görme kaybı ve şiddetli baş ağrısı gibi belirtiler inmenin habercisi olabilir. Bu durumlarda zaman kaybetmeden 112 aranmalı ve hasta hareket ettirilmeden sırt üstü yatırılmalıdır” dedi.
Geleneksel olarak yaşlılarda görüldüğü sanılan inme, son yıllarda genç nüfus arasında da hızla artış gösteriyor. Amerikan Kalp Derneği’nin 2024 verilerine göre, 18-44 yaş arası bireylerde iskemik inme oranı son 10 yılda %14,6 oranında artmış durumda. Bu artışta; uzun süreli ekran maruziyeti, hareketsizlik, sağlıksız beslenme, kronik stres ve uyku bozuklukları gibi dijital çağ alışkanlıkları etkili oluyor.
Prof. Dr. Arsava, gençlerde inme belirtilerinin çoğu zaman göz ardı edildiğine dikkat çekerek, “30’lu hatta 20’li yaşlarda dahi inme görülebiliyor. Ancak genç bireylerde belirtiler çoğu kez başka sağlık sorunlarıyla karıştırılıyor. Bu nedenle farkındalık büyük önem taşıyor,” diye konuştu.
Kampanya aynı zamanda yapay zekâ destekli sağlık teknolojilerinin inme yönetiminde oynadığı rolü de gündeme getiriyor. Acil servislerde kullanılan yapay zekâ sistemleri, beyin tomografilerini saniyeler içinde analiz ederek sağlık personeline hızlı yönlendirme sağlıyor. Bu sayede doğru tanı daha hızlı konuluyor ve tedaviye geçiş süresi %30 oranında kısalabiliyor. Yapay zekâ, damar tıkanıklığı ile beyin kanaması arasındaki farkı saniyeler içinde ayırt ederek hasta için kritik olan “altın saat” sürecini verimli hale getiriyor.
Kampanyanın dikkat çekici bir diğer boyutu ise önleyici sağlık alışkanlıklarının teşvik edilmesi. Dernek, düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, sigara ve alkol tüketiminin azaltılması, ekran süresinin kontrolü, kaliteli uyku ve stres yönetimi gibi alışkanlıkların inme riskini ciddi oranda düşürdüğünü vurguluyor.
Türk Beyin Damar Hastalıkları Derneği, kampanya kapsamında hem dijital hem de fiziksel ortamlarda kamuoyuna yönelik bilgilendirici içerikler, sosyal medya çalışmaları, uzman söyleşileri ve halkla etkileşimli eğitim etkinlikleri düzenleyecek. “İnmede Çare Erken Müdahale” kampanyası, toplum sağlığı için büyük önem taşıyan bir mesajı görünür hale getirirken, bireyleri hayat kurtarabilecek bilgileri öğrenmeye teşvik ediyor.
