İş ve ev hayatı dengesini sağlamaya çalışan ebeveynlerin ruh sağlığını nasıl korumalıdır

Aile olmanın önemi bireylerin birbirlerine; duygusal, psikolojik ve sosyal açıdan destek vermelerinden kaynaklıyor. Birbirlerinin hislerini paylaşan, zorluklara birlikte göğüs geren aile üyeleri; güven, sevgi, empati bağlarını da kuvvetlendiriyor. Ancak günlük hayatın temposu, iş stresi ve sorumluklar, aile üyelerinin birbirlerine ve kendilerine zaman ayırma dengesini zorlaştırabiliyor ve ebeveynlerin ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabiliyor. Hiwell Online Terapi Platformu Klinik Psikoloğu İrem Burcu Kurşun; çalışırken, kendine, çocuğuna, eşine, evine ve sosyal hayata vakit ayırma kısmını dengelemenin birçok ebeveyn için zorlayıcı olduğunu belirterek, bireylerin psikolojik dayanıklılığını artırmak için önerilerde bulundu.

İnsanlar, duygusal ve sosyal bağlantıları olan canlılardır. Etkileşimde bulunmak, destek almak ve sağlıklı ilişkiler kurmak, aile üyelerinin ruh sağlığı için hayati önem taşıyor. Hayat içerisindeki yoğunluk, bazı durumlarda aile üyelerinin birbirleriyle iletişim kurmasını ve zaman geçirmesini zorlaştırabiliyor. Bu durumda da ebeveynler birbirlerinden uzaklaşabiliyor, iletişim kopukluğu yaşanabiliyor ve duygusal bağlar zayıflayabiliyor. Hiwell Online Terapi Platformu Klinik Psikoloğu İrem Burcu Kurşun, tüm bu yoğunluğun arasında denge kurabilmenin ve ruh sağlığını koruyabilmenin çalışan anne ve babalar için çok değerli olduğunu ifade etti. Kurşun, çalışan aile üyelerinin bireysel kaygılarını, stres tetikleyicilerini, hangi durumlar veya olaylar karşısında depresif hissettiklerini belirlemelerinin çözümün ilk adımı olduğunu belirtti. Çalışan ebeveynlerin yaşadıkları olumsuz duyguları ve zorlandığı konuları öncelikle kendilerinin kabul etmesi gerektiğinin altını çizdi.

OLUMSUZ DENEYİMLERİ KABUL EDİN

Kurşun, “Olumsuz deneyimler ve hissedilen duygular kabul edilmedikçe başka sorunlar da meydana gelebilir. Çalışan aile üyeleri kendilerinin farkına vardıkça, duygularını keşfettikçe ve ihtiyaçlarını anladıkça zor duygularla baş etmelerinin yolunu da bulacaktır. Anne-babanın ruh sağlığı, çocukla kurduğu ilişkisi açısından oldukça önemli. Ebeveynlerin ruh sağlığı iyi olursa çocuğuyla ilişkisi de çocuğun ruh sağlığı da iyi olacaktır” diye konuştu.

KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ, PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK BECERİLERİNİN BİR GÖSTERGESİ

Çalışırken kendine, çocuğuna, eşine, evine ve kendi sosyal hayatına vakit ayırma kısmını dengelemenin birçok birey için zorlayıcı olduğunu söyleyen Kurşun, “İnsanların ev ve iş hayatını dengelemeye çalışırken yaşadıkları kaygı ve stresle başa çıkmaları, kişilik özellikleriyle de yakından ilişkili. Çalışan ebeveynlerin olumsuz duygularını azaltma ve iyi oluş hallerini artırma konusundaki kişilik özellikleri, psikolojik sağlamlık becerilerinin de bir göstergesi. Bireylerin stresli bir olaya getirdiği kişilik özellikleri o olayla nasıl başa çıkacağını da etkiliyor” dedi.

SOSYAL DESTEK, ÇALIŞAN EBEYNLERİN EN BÜYÜK DESTEKÇİLERİNDEN BİRİ

Bireyin başına gelen olumsuz olaylarla işlevsel şekilde başa çıkabilmesi ve mevcut durumda kriz öncesi döneme dönebilme becerisine psikolojik sağlamlık denildiği bilgisini veren Kurşun, çalışan ebeveynlerin psikolojik sağlamlıklarını artırmaları için şu önerilerde bulundu:

• Öz Bakım: Bireyin kendi ihtiyaçlarının farkında olması önemli. Özellikle anneler hormonların ve toplumsal normların getirdiği şekilde çocukları için kendilerini feda edebiliyor. Bebek ağlarken ya da onu beslerken anne kendi ihtiyaçlarını erteleyebiliyor. Bu durum, annenin kendi ihtiyaçlarını görmezden gelmesi olarak anlaşılmalı. Anneler, kendi ihtiyaçlarına da vakit ayırmalı. Bu noktada eş desteği çok önemli.
• Alternatif Bakış Açısı: Çalışan ebeveynler, yaşadıkları stresli durumların ve stres tetikleyicilerinin farkında olmalı. Kendi kaygılı düşüncelerinden tetiklendikleri ve dengelemekte zorlandıkları kısımları kabul ederek, alternatif bir bakış açısı geliştirilmeli. “Yaşadığım bu durumu çözmeme yardımcı olacak başka bir bakış açısı var mı?” sorusunu sormak ve yeni cevaplar bulmaya odaklanmak gerekiyor.
• Pozitife Odaklanmak: Zor olaylar karşısında olumlu kısmı görmek, psikolojik sağlamlığın bileşenlerinden biridir. Yaşanılan her bir olaydan çıkarılacak ders mutlaka vardır. “Ben niye bunu yaşıyorum?” demek yerine “Bu olaydan kendimle/çocuğumla ilgili ne öğrenebilirim?” sorusunu sormakta fayda var.
• Aktif Problem Çözmek: Problem odaklı başa çıkma; kişiye zarar veren, tehdit eden ya da meydan okuyan stresli koşullar hakkında yapıcı adım atma girişimlerini içerir. Yaşanan olay, başa çıkma stratejilerini de beraberinde getirir.
• Anlam ve Amaç Bulmak: Anne ve baba olmanın getirdiği sosyal roller bulunuyor. Bu rollerin birey üzerindeki karşılıklarını keşfetmek, yaşanılan olumsuz duygularla başa çıkmada yardımcı olur.
• Sosyal Destek: Eşlerin ihtiyaç duyduğu bir başka önemli konu ise sosyal destek. Özellikle eş desteği, çalışan bireylerin olumsuz durum ve duygularla başa çıkma konusunda çok etkili. Sosyal destek anneden, iş arkadaşlarından, yöneticiden veya aile üyelerinden gelebilir. Terapi de çalışan anne ve babanın yaşadığı stresle başa çıkmalarına yardımcı olacak en büyük sosyal desteklerden birisidir.