Kadınların doğal yaşam döngüsünün önemli bir evresi olan perimenopoz, son yıllarda artan farkındalık kampanyalarıyla daha görünür hale geliyor. Genellikle 40’lı yaşlarda başlayan ve ortalama 5 ila 8 yıl süren bu süreç, kadından kadına değişen belirtilerle ilerliyor.
Bu dönemdeki hormon dalgalanmaları ise en sık sıcak basmaları, gece terlemeleri, uyku bozuklukları, eklem ağrıları, duygu durum değişiklikleri ve cinsel istekte azalma gibi şikâyetl
ere yol açıyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Deniz Genç, perimenopoz hem biyolojik hem psikolojik bir geçiş süreci olduğunu belirterek, bu dönemde tıbbi ve duygusal desteğin yaşam kalitesi için kritik olduğuna dikkat çekiyor.
“Sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve düzenli fiziksel aktivite hormon dalgalanmalarının olumsuz etkilerini azaltırken enerji dengesini koruyor. Bu yaşam tarzı aynı zamanda ruh hali ve genel yaşam kalitesi üzerinde de olumlu etkiler sağlıyor.”
Bu dönemde Akdeniz tipi beslenmeyi öneren Dr. Genç, zeytinyağı, avokado, tam tahıllar, baklagiller, balık, süt ürünleri ve meyvelerin hormon dengesini desteklediğini vurguluyor.
Araştırmalar; keten tohumu, soya fasulyesi, susam, nar, orman meyveleri, brokoli, badem ve ceviz gibi fitoöstrojen kaynaklarının, sıcak basmalarını hafiflettiğini ve kemik sağlığını koruduğunu gösteriyor.
Dr. Genç’e göre, kafein, alkol, şeker ve baharatlı gıdalar, sıcak basmalarını ve duygu durum dalgalanmalarını artırabiliyor. Bu nedenle tüketiminin azaltılması öneriliyor.
Sigaranın östrojen seviyelerini hızlı düşürdüğünü belirten Dr. Genç, bunun perimenopoz yakınmalarını şiddetlendirdiğini, cilt ve kalp sağlığını olumsuz etkilediğini söylüyor.
Bu nedenle sigarayı bırakmak ve pasif içicilikten kaçınmak büyük önem taşıyor.
Tempolu yürüyüş ve ağırlık egzersizleri, ideal kiloyu ve ruh halini desteklerken kalp-damar sağlığına katkı sağlıyor. Ayrıca, kegel egzersizlerinin genital, üriner ve cinsel şikayetleri azalttığı belirtiliyor.
Hormon dalgalanmalarının uyku kalitesini bozduğunu hatırlatan Dr. Genç, özellikle gece terlemelerinin kadınları zorladığını söylüyor. “Serin, karanlık ve iyi havalandırılmış bir yatak odası uyku kalitesini artırıyor. Melatonin ve magnezyum içeren gıdalar da destek oluyor.” Geç saatlerde kafein tüketiminden kaçınmak öneriliyor.
Perimenopoz döneminde D vitamini, kalsiyum, tiroit ve kolesterol gibi değerlerin düzenli takip edilmesi gerektiği belirtiliyor. Hormonal veya non-hormonal tedaviler, bitkisel takviyeler ve lazer uygulamalarının şikayetleri ciddi ölçüde azalttığı ifade ediliyor.
Bu dönemde stres hormonlarının hassaslaştığını belirten Dr. Genç; nefes egzersizleri, meditasyon, yoga, pilates ve hobi aktiviteleri gibi uygulamaların psikolojik iyileşme sağladığını söylüyor. Ayrıca, sosyal destek de duygusal yükü hafifletiyor.
Perimenopozda azalan östrojen, cilt kuruluğu, kırışıklık, saç dökülmesi gibi sorunlara yol açabiliyor. Bu nedenle omega-3, B vitamini, çinko ve demir açısından zengin beslenmek, aşırı kimyasal ve ısıdan uzak durmak öneriliyor.
