Yaz aylarında artan sıcaklıklar, gıda zehirlenmesi vakalarında ciddi bir artışa neden olabiliyor. Uzm. Dr. Füsun Topçugil, yazın bozulmaya daha yatkın hale gelen yiyeceklerin sağlığı nasıl tehdit ettiğini ve gıda zehirlenmesinden korunmanın yollarını anlattı.
Gıda zehirlenmesi, bozulmuş ya da mikroorganizmalarla kirlenmiş yiyeceklerin tüketilmesi ile mide ve bağırsak sisteminde ortaya çıkan bir enfeksiyon tablosudur. Sık görülen etkenler arasında Salmonella, E. coli ve Campylobacter gibi bakteriler yer alırken; norovirüs gibi virüsler de bu tür enfeksiyonlara neden olabilir. Sıcak havalarda mikroorganizmaların daha hızlı çoğaldığını belirtiyor ve “Gıdaların uygun koşullarda saklanmaması, kontaminasyonu ve bozulmayı hızlandırarak sağlığımızı tehdit eder hale getiriyor.
Gıda zehirlenmesinde belirtiler gıda tüketildikten sonraki birkaç saat içerisinde hissedilmeye başlar. Bazı durumlarda bu süre 12 ila 72 saate kadar da uzayabilir. Mide bulantısı, karın ağrısı, ateş ve ishal gıda zehirlenmesinin yaygın belirtileridir.
Belirtiler hafif seyredebilir, ancak bazı kişilerde şiddetli tabloya dönüşebilir. Küçük çocuklar, yaşlılar, hamile kadınlar ve bağışıklığı baskılanmış kişiler daha dikkatli olmalıdır.
Hafif gıda zehirlenmeleri birkaç gün içerisinde kendiliğinden geçebilir. Ancak bu süreçte bol sıvı almak, vücudun kaybettiği elektrolitleri yerine koymak açısından çok önemlidir.
Kusma ve ishalin kontrol altına alınmasının ardından hafif gıdalarla beslenmek önerilir. Pirinç, elma püresi ve muz gibi mideyi yormayan gıdalar iyi birer başlangıç noktasıdır. İlaç kullanımında ise mutlaka bir hekime danışılması gerekir. Antibiyotik ya da ishal durdurucu ilaçların bilinçsiz kullanımı, süreci daha zor hale getirebilir.
BALIKLA YOĞURT ZEHİRLER Mİ?Toplumda sık karşılaşılan inanışlardan biri de balıkla yoğurdun birlikte tüketilmesinin zehirlenmeye neden olacağıdır. Taze ve uygun koşullarda saklanmış balık ile yoğurt, birlikte rahatlıkla tüketilebilir.”
Uzm. Dr. Füsun Topçugil, “Zehirlenme riski bu iki besinin bir arada tüketilmesinden değil, ürünlerin taze olmamasından kaynaklanır. Bozulmuş balık ya da yoğurt tek başına tüketildiğinde dahi ciddi sorunlara yol açabilir,” diyerek yanlış bilgiye karşı uyarıyor.
Gıda zehirlenmesinden korunmak için bazı temel alışkanlıkların edinilmesi yeterlidir. Gıdaların buzdolabında uygun sıcaklıkta saklanması, pişirme sırasında yeterli ısıya ulaşılması ve çiğ-pişmiş besinlerin aynı ekipmanla hazırlanmasından kaçınılması, enfeksiyon riskini önemli ölçüde azaltır.
Açıkta satılan, güneş altında uzun süre bekletilmiş yiyecekler ise yaz aylarında risk oluşturabilir. Dışarıdan gıda satın alırken güvenilir yerler tercih edilmelidir.
“Yaz aylarında hijyen kurallarına dikkat edilmemesi, gıda zehirlenmesini sıradan bir mide rahatsızlığı olmaktan çıkarabilir. Tatil dönemlerinde, dışarıda tüketilen yiyeceklerin kalitesi, tazeliği ve saklama koşullarına dikkat edilmelidir.”
